ปุจฉา? : อภัยทานนี้ทำให้คนอื่น สัตว์อื่น พ้นทุกข์ได้หรือไม่
วิสัชนา : ไม่ได้ เย็นได้ก็เฉพาะตน พ้นได้เฉพาะตนเท่านั้น
หลายท่านที่ได้เข้ามาอ่านคอลัมน์ Soul & spirit อย่างต่อเนื่อง คงพอทราบถึงความหมายของคำว่า “ทาน” ได้อย่างกระจ่างแจ้งแล้ว สำหรับทานนอกจากที่เราจะได้ยิบยกวัตถุ สิ่งของ เงิน เพื่อเป็นการช่วยเหลือหรือสงเคราะห์บุคคลแล้ว นอกจากธานที่เป็นรูปธรรมแล้วยังมีอีกทานหนึ่งที่เป็นนามธรรม นั่นคือ “อภัยทาน”
อภัยทานเป็นทานส่วนตัว ส่วนบุคคล ให้แก่ใครๆ ก็ได้ที่ล่วงเกินตน อภัยทานนี้เป็นคุณแก่ผู้ให้มากกว่าผู้รับ เป็นต้นว่า การถูกนินทาว่าร้าย ใส่ร้าย มุ่งทำลายให้ถึงแก่พิบัติภัยต่างๆ ก็ไม่โกรธ ไม่ผูกโกรธ ยินดีให้อภัยเพราะ การโกรธ การผูกโกรธ คือความร้อนที่เผาผลาญตนเอง ให้ร้อนรุ่มอยู่ทั้งวันทั้งคืนไม่เป็นสุข การให้อภัยทำให้เกิดความเย็นเป็นความสุข
“อภัยทาน” เป็น ธรรมบทหนึ่งที่พระพุทธองค์แสดงไว้ในเรื่อง การแก้โกรธ แก้ความผูกโกรธ ผู้ที่ปฏิบัติตามย่อมสามารถยังตนให้เย็น ให้สงบ จากความร้อนรุ่มของความโกรธได้
พระพุทธองค์ทรงมีพระกรุณาอันยิ่งใหญ่ต่อสัตว์โลก ใครต่อใครในสมัยพุทธกาล ได้ล่วงเกินพระองค์ ทั้งนินทา กล่าวร้าย จ้างคนด่า กลิ้งหินทำร้าย ฯลฯ พระองค์ก็ไม่ทรงโกรธ ทรงให้อภัยแก่ทุกคน อภัยทานของพระองค์นั้นเป็นอัปปมัญญา คือไม่มีประมาณ แต่อภัยทานของพระองค์นี้ก็ไม่สามารถทำให้สัตว์โลกพ้นทุกข์ได้
ธรรมทาน ถือการให้ธรรมเป็นทาน เป็นทานสูงสุด อย่างไรเรียกว่าการให้ธรรมทาน? นั่นคือการให้นั้นต้อง มีธรรม เสียก่อน
มีธรรม คืออย่างไร?
มีธรรม ก็คือการเป็นเจ้าของ ได้มาด้วยความรู้ ความสามารถ จากการทุ่มเทประพฤติ ปฏิบัติ รู้เห็นเข้าใจหายสงสัยในธรรมข้อนั้นๆด้วยปัญญาของตนเอง ยกตัวอย่างพระพุทธเจ้าผู้เป็นองค์พระศาสดาแห่งพระบวรพุทธศาสนา เมื่อท่านตรัสรู้ธรรม พระองค์ท่านตรัสสอนให้เวไนยสัตว์รู้ตามพระองค์หลุดพ้นตามพระองค์ได้อย่างนี้เรียกว่า “ธรรมทาน”
หลวงปู่ฯ หลวงตาฯ ครูบาอาจารย์ ที่ท่านบรรลุคุณธรรมขั้นใดขั้นหนึ่ง เมื่อเทศนาธรรมสอน เราก็เรียก “ธรรมทาน” หรือผู้ที่เรียนจบปริญญาชั้นต่างๆ หากนำความรู้ที่ตนเล่าเรียนมานั้นไปสอนผู้อื่น ท่านก็เรียก “วิทยาทาน”
ธรรมที่พระพุทธองค์ ทรงแสดงไว้นั้นต่างหากที่ ทำให้สัตว์โลก พ้นทุกข์ พ้นโศก พ้นเวร พ้นกรรม นำตนเข้าสู่พระนิพพาน
“ธรรมทาน” นั้น ยิ่งใหญ่จริง ผู้ประพฤติปฏิบัติตาม พ้นทุกข์จริง บรรลุได้จริง ธรรมทานนี้เป็นคุณแก่ผู้รับอย่างยิ่ง ธรรมทานจึงเป็นเลิศในเรื่องทาน
“สพฺพทานํ ธมฺมทานํ ชินาติ” การให้ธรรมย่อมชนะการให้ทั้งปวง พุทธพจน์บทนี้ จริงแท้แน่นอน ไม่มีเปลี่ยนแปลง
ขอขอบคุณธรรมเทศนาจาก พระชวลิต ฉันทสีโล วัดมหาธาตุยุวราษฏร์รังสฤษฎิ์
Thanks to image from http://image.free.in.th/z/id/h5910.jpg